اين تصميم خوب را نشكنيد

در سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی آمده است :
سينماي ما با همه تحولاتي كه بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در آن پديد آمده هنوز سينماي در خور يك جامعه اسلامي و انقلابي نيست . در طول 29 سال گذشته متوليان فرهنگ و هنر تلاش هائي براي هم شان كردن سينما با ملت به عمل آوردند اما اين تلاش ها به دلايل مختلف چندان موفق نبود.
درباره دلايل كه بيشتر آنها بيروني و از جنس تهاجم فرهنگي و بخشي از آنها نيز دروني و از رسوبات دوران قبل از انقلاب بوده و هستند در مجالي ديگر و از قلم و زبان اهل فن بايد شنيد و خواند اما اين نكته كلي و قطعي را در اين مقاله مي توان يادآور شد كه در نظام جمهوري اسلامي به بخش فرهنگ و هنر توجه لازم صورت نگرفته و به همين دليل در عرصه زورآزمائي عوامل منفي و مثبت هنوز غلبه با عوامل منفي است . منظور از توجه لازم تزريق پول و امكانات به اين بخش نيست هرچند اين نيز از ملزومات كار است . قبل از بودجه و امكانات برنامه و مجريان توانمند و صاحب فكر دو نياز مبرم عرصه فرهنگ و هنر هستند كه مي توانند در مصاف با موانع اعم از بيروني و دروني پيروز از ميدان خارج شوند. اين دو عامل مهم كه نباشند بودجه و امكانات تلف خواهند شد و هدف نيز بر زمين خواهد ماند كه مانده است . اگر بزرگان ميفرمايند « بخش فرهنگ مظلوم است » بايد بپذيريم كه ارزيابي دقيق و سخن قابل فهمي است .
بدون آنكه درصدد ارزيابي عملكرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در دولت نهم باشيم نمي توانيم از انصاف بگذريم كه برخورد مسئولان اين وزارت خانه با فيلم « سنتوري » يك برخورد منطقي متعهدانه و لازم بود. فيلم سنتوري از آن قبيل فيلم هائي نيست كه با قيچي كردن بخش يا بخش هائي از آن بتوان به آن مجوز نمايش داد. هركس اين فيلم را ديده باشد بدون آنكه ذره اي ترديد به خود راه دهد اساس آنرا در تضاد با فرهنگ و سنت جامعه ايراني تشخيص خواهد داد. در اين فيلم اخلاق اعتقادات احكام شرع و متوليان احكام شرع همه زير سئوال رفته اند. اگر اين بخش هاي معيوب از فيلم سنتوري حذف شود اصولا چيزي باقي نميماند تا بتوان آنرا عرضه كرد.
شايد مدافعان فيلم سنتوري به نتيجه داستان فيلم كه نجات يافتن يك معتاد و فعال شدن او براي به راه آوردن ديگران است متوسل شوند و جهت گيري آنرا مثبت بدانند اما سئوال اساسي اينست كه آيا درست است كه براي رسيدن به چنين نتيجه اي از مسيري عبور كنيم كه سرتاسر آلوده انحرافي لغزنده و در تضاد با فرهنگ و سنت جامعه است !
اين همان استدلالي است كه متاسفانه پشت بعضي از مجموعه هاي تلويزيوني نيز قرار دارد و « ساعت شني » يك نمونه از همين قبيل مجموعه ها بود. مدافعان « ساعت شني » با همين استدلال غيرمنطقي از آن دفاع مي كردند ولي خوشبختانه اظهارنظرهاي قوي و كارشناسانه صاحبنظران فرهنگي كه در قالب مصاحبه و مقاله منتشر شدند توانست مسئولان تلويزيون را مجاب كند و آن مجموعه را كوتاه كنند هر چند پخش همان قسمت ها ضايعات خود را در جامعه برجاي گذاشت . فيلم مسموم « مارمولك » نيز همين وضعيت را داشت .
توليد اين قبيل فيلم ها و مجموعه هاي تلويزيوني با چنين استدلالي نشان مي دهد متاسفانه تفكر غلط « هدف وسيله را توجيه مي كند » در لايه هائي از دست اندركاران فرهنگ و هنر كشور لانه كرده و همين تفكراست كه اين مشكلات را موجب مي شود. اين تفكر انحرافي را بايد ريشه كن كرد و جامعه را بايد از اين آفت خطرناك مصون نمود و مصون نگهداشت .
شنيده مي شود دست اندركاران فيلم سنتوري براي گرفتن مجوز نمايش به دستگاه قضائي متوسل شده اند و تلاش مي كنند حكمي بگيرند كه با آن بتوانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي را وادار به عقب نشيني كنند . اصل 156 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران كه وظايف قوه قضائيه را بر مي شمرد در بند پنجم « اقدام مناسب براي پيشگيري از وقوع جرم و اصلاح مجرمين » را يكي از وظايف اين قوه ميداند. مسئولان قوه قضائيه به خوبي ميدانند كه بسياري از جرائم در اثر فقر فرهنگي و انحرافات اخلاقي پديد مي آيد و قطعا قوه قضائيه اگر بخواهد براي جلوگيري از اين قبيل جرائم به صورت ريشه اي اقدام نمايد بايد با دستگاه هاي فرهنگي كشور در زمينه هاي رفع فقر فرهنگي و جلوگيري از جريان هائي كه موجب انحرافات اخلاقي مي شوند همكاري و از آنها حمايت نمايد.
لازمه عمل به اين وظيفه حتمي كه برعهده قوه قضائيه است اينست كه در مواردي از قبيل برخورد قانوني با فيلم سنتوري نظر صاحبنظران فرهنگي را بخواهد و با تكيه برآرا كارشناسان به تصميم گيري برسد. بدون آنكه كسي را متهم كنيم لازم ميدانيم اين نكته را يادآور شويم كه دست اندركاران توليد هر فيلمي قطعا براي حل مشكل خود توجيهاتي دارند كه آنها را مطرح مي كنند. حتي شايد بعضي پيچ و خم هاي قانوني را هم با راهنمائي افراد آشنا با زواياي قوانين و مقررات طي كنند كه ظاهري موجه داشته باشد اما مسئولان قوه قضائيه در مواردي كه مسائل مهمي از قبيل مواجه بودن اعتقادات و اخلاق جامعه با مخاطرات مطرح هستند نبايد خود را در اين چارچوب ها محدود نمايند. مصالح نظام و منافع مردم بايد در چنين مواردي محور باشند و داوري ها بايد بر اين اساس باشد. اجراي صحيح قانون نيز فقط از اين طريق ميسر است و غفلت از اين اصل به بيراهه رفتن است .
مردم را به نافرماني دعوت نمي كنيم اما توجه مسئولان محترم قوه قضائيه را به اين واقعيت جلب مي كنيم كه اگر فيلم هائي از قبيل « سنتوري » كه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به حق نمايش آنرا ممنوع كرده بتوانند از قوه قضائيه مجوز نمايش بگيرند نوبت به ورود مردم به صحنه خواهد رسيد. در آنصورت اين مردم هستند كه در هر سينمائي كه بخواهد چنين فيلم آلوده اي را نمايش بدهد خواهند بست . بنابر اين به صلاح قوه قضائيه است كه اين تصميم خوب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي را نشكند.