سينماي ما- وحيد سعيدي: دبي؛ شهري كه اين روزها رفت و آمد فيلمسازان ايراني به آن زياد شده، به نحوي كه طي چند سال اخير 6 فيلم و سريال در اين شهر ساخته شده است. حضور در دبي و ساخت فيلم در لوكيشن‌هاي اين شهر از سال 1383 با توليد فيلم «نقاب» به كارگرداني كاظم راست‌گفتار شروع شد و پس از آن سريال‌هاي «پول كثيف»، «نشاني» و فيلم «راز مهتاب» توليد شدند و در حال حاضر هم سريال «شب بخير دنيا» و فيلم «زادبوم» مراحل فيلمبرداري خود را در اين شهر سپري ميكنند؛ آثاري كه با توجه به اقتضاي فيلمنامه و وقوع بخشي از قصه در خارج از كشور مراحل توليد خود را در اين شهر سپري كرده و ميكنند.
حال سئوالي كه مطرح مي‌شود اين است كه آيا شهر دبي كاركردي دراماتيك در فيلمنامه داشته و يا اينكه به دليل شرايط توليد، اين شهر به عنوان لوكيشن شهر خارجي انتخاب شده است.
بهترين كسي كه مي‌تواند به اين سئوال پاسخ دهد حميدرضا آشتياني‌پور تهيه‌كننده فيلم «نقاب» است كه حدود 90 درصد از كل فيلم در اين شهر فيلمبرداري شده است. او در اين باره مي‌گويد: «با توجه به اينكه شخصيت‌هاي اصلي فيلم درگير ماجرايي هستند كه اين ماجرا‌ها مي‌بايست خارج از مرزها اتفاق مي‌افتاد و امكان وقوع آن در داخل كشور نبود، اما در فيلمنامه پيمان قاسم‌خاني هم اشاره‌اي به كشوري خاص نشده بود.
بنابر اين زماني كه پيش‌توليد را شروع كرديم شرايط كشورهاي مختلف را مورد بررسي قرار داديم و در نهايت به اين جمع‌بندي رسيديم كه پروژه را در كشور امارات جلوي دوربين ببريم.» حالا چرا امارات و شهر دبي براي اين كار انتخاب شد كه آشتياني‌پور در پاسخ مي‌گويد: «چند دليل مهم داشت كه از مهمترين آنها مي‌توان به نزديكي امارات به ايران، حضور ايرانيان در اين كشور و لوكيشن‌هاي چشم‌نواز شهر دبي اشاره كرد.»
تله‌فيلم «راز مهتاب» به كارگرداني سعيد ابراهيمي‌فر هم از جمله آثاري است كه سكانس‌هايي از آن در دبي فيلمبرداري شده، اما در فيلمنامه اشاره‌اي به اين شهر نشده است. در همين رابطه ابراهيمي‌فر مي‌گويد: «سكانس‌هاي اوليه فيلم در خارج از كشور اتفاق مي‌افتد و ما براي اين منظور شهر دبي را براي كار انتخاب كرديم، چراكه برخي از مناطق اين شهر به لحاظ زيبايي و ساختار شهري نزديك به كشورهاي اروپايي است. به همين دليل ما در خود فيلم هم اشاره‌اي به شهر دبي نداشته‌ايم و از اينكه تاكيد كنيم قصه فيلم در امارات اتفاق مي‌افتد پرهيز كرده‌ايم.» ابراهيمي‌فر علاوه بر اين برمقرون به صرفه بودن توليد فيلم در كشور امارات در قياس با ديگر كشورها نيز تاكيد دارد.
اما برخلاف اين دو اثر، «نشاني» ساخته رامبد جوان شرايط متفاوت‌تري دارد، چراكه از ابتداي نگارش فيلمنامه، به دبي و وقوع حوادث در اين شهر فكر شده بود. فلورا سام فيلمنامه‌نويس اين مجموعه مي‌گويد: «دبي از لحاظ فرهنگي به كشور ما خيلي نزديك است و بسياري از ايرانيان در اين شهر مشغول تجارت هستند. مه‌لقا، قهرمان قصه نشاني هم يكي از تاجران موفق ايراني آنجاست كه به سنت و فرهنگ ايراني بسيار علاقه‌مند است.
از سوي ديگر او به دليل سركشي به يكي از شعب شركت خود در تهران مرتب در حال رفت و آمد ميان اين دو شهر است. براي من به عنوان نويسنده تصور اين نكته كه مه‌لقا با اين همه رفت و آمد در كشوري غير از امارات سكونت داشته باشد غير قابل باور بود به همين دليل دبي بهترين انتخاب بود و بر همين اساس شرايط زندگي و كار «مه لقا» را طراحي كرديم.»
«زادبوم» ساخته ابوالحسن داوودي و سريال «پول كثيف» به كارگرداني جواد افشار هم جز توليداتي هستند كه شهر دبي در آن كاركردي دراماتيك دارد و موقعيت جغرافيايي اين شهر در فيلمنامه مورد تاكيد قرار گرفته است.
اما نكته ديگر در اين ميان شرايط توليد اين آثار در شهر دبي است؛ شرايطي كه موجب شده تا اين شهر انتخاب اول تهيه‌كنندگاني باشد كه براي توليد آثارشان مجبور به حضور در كشوري ديگر هستند.
ميزان رضايتمندي ابراهيمي‌فر به اندازه‌اي است كه او براي ساخت پروژه‌اي ديگر در دبي ترغيب شده است: «در حال حاضر به همراه شهرام مكري سرگرم كار روي طرحي سينمايي هستيم كه تمام قصه آن در شهر دبي اتفاق مي‌افتد، پلات كار شكل گرفته و به زودي نگارش فيلمنامه شروع مي‌شود، به محض پايان يافتن فيلمنامه سفري به اين شهر خواهم داشت تا مقدمات توليد آن را شروع كنم.»
مجيد اوجي تهيه‌كننده نشاني براي توليد اين پروژه 20 روزي در دبي حضور داشته. او هم شرايط كار در اين شهر را مطلوب ارزيابي مي‌كند: «در آنجا هم به مانند ايران براي فيلمبرداري نيازمند اخذ مجوز از پليس امارات بوديم كه در اين رابطه آنها همكاري بسيار خوبي با گروه داشتند و مجوز‌هاي مربوطه به موقع صادر شد تا ما بتوانيم طبق برنامه‌ريزي كار‌هايمان را به سرانجام برسانيم.»
شايد حضور كوتاه‌مدت اوجي و ابراهيمي‌فر در دبي موجب شده تا آنها شرايط كار در آنجا را مطلوب ارزيابي كنند، چراكه حميد رضا آشتياني‌پور كه به مدت 45 روز در اين شهر حضور داشته از شرايط آنجا چندان راضي نيست: «از آنجايي كه مسئولان اين شهر با فضاي فيلمسازي ناآشنا بودند ما براي گرفتن مجوز فيلمبرداري در خيابان‌ها و اتوبان‌ها با سختي‌هاي بسياري روبه‌رو شديم و حال توجه داشته باشيد براي فيلم پرلوكيشني چون نقاب؛ ما چند تا مجوز گرفتيم و چقدر پول پرداخت كرديم.»
دبي، شهر زيبا و گران امارات امروز هم ميزبان دو گروه فيلمسازي از ايران است و دست‌اندركاران مجموعه«شب بخير دنيا» و فيلم «زادبوم» در اين شهر سرگرم توليد آثارشان هستند. آنها شايد بهترين كساني باشند كه بتوانند آخرين وضعيت توليد فيلم در آنجا را تشريح كنند پس تا بازگشت آنها ...
همه فيلم‌هايي ايراني توليدشده در دبي
پول كثيف/ جواد افشار
معاونت فرهنگي ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز با محوريت قاچاق كالا و ارز و پيامدهاي ناشي از آن در چرخه اقتصادي مملكت و مناسبات و روابط اجتماعي ساخت پروژه «پول كثيف» را به قاسم جعفري پيشنهاد داد. سريالي كه به تهيه كنندگي او و كارگرداني جواد افشار بر مبناي فيلمنامه‌اي از جلال‌الدين دري براي پخش از شبكه تهران توليد شد. اين مجموعه 26 قسمتي كه بخش‌هايي از آن در شهر دبي تصويربرداري شد سال 1385 روي آنتن رفت. فرهاد جم، زيبا بروفه، رضا رويگري، غلامحسين لطفي، آناهيتا نعمتي، سيدجواد هاشمي، فاطمه طاهري، بهمن دادن و شراره رخام در اين پروژه بازي داشتند.
راز مهتاب/ سعيد ابراهيمي‌فر
راز مهتاب دومين فيلم تلويزيوني سعيد ابراهيمي‌فر است كه آن را به تهيه‌كنندگي سيد امير پروين حسيني براي شبكه اول سيما كارگرداني كرد. او در راز مهتاب كه فيلمنامه‌اش توسط رضا مقصودي به نگارش در‌آمده بود به روايت زندگي جواني مي‌پردازد كه به اميد پيشرفت و موفقيت بيشتر راهي كشوري اروپايي مي‌شود، اما پس از مدتي سرخورده و بيمار از يك عشق نافرجام به ايران باز مي‌گردد و... ابراهيمي فر سكانس‌هايي را كه مربوط به اين كشور اروپايي را در شهر دبي گرفت. اين فيلم با بازي بابك حمديان، الهام حميدي، پرويز شاهين‌خو آماده پخش از شبكه اول سيماست.
نشاني/ رامبد جوان
رامبد جوان دومين سريال تلويزيوني خود را براي ايام نوروز 87 جلوي دوربين برد. سريالي كه در آن جوان تلاش داشت تا با پرداخت به يكسري آداب و سنت‌هاي ايراني به اهميت آنها در روابط اجتماعي بپردازد. محور قصه او براي رسيدن به اين مفاهيم دختر جواني بود با نام ليلا با بازي آتنه فقيه‌نصيري كه در كشور كانادا بزرگ شده و حالا به كمك عمه‌اش مه لقا در دبي مشغول تجارت است.
گروه توليد اين پروژه به دليل وقوع بخش‌هايي از قصه سفري 20 روزه به شهر دبي داشتند. اين مجموعه در 14 قسمت ايام نوروز از شبكه دو سيما پخش شد.
نقاب / كاظم راست گفتار
يكي از فيلم‌هاي جنجالي چند سال اخير كه موضوع ملتهب آن موجب شد تا مدت‌ها پشت در اكران بماند. پيمان قاسم‌خاني فيلمنامه اين فيلم را با نام پوكر براي سامان مقدم نوشت كه وي به دليل اصرار سرمايه‌گذار مبني بر حضور يكي از بازيگران در اين فيلم از پروژه كناره گرفت و قرار شد در مقطعي خود پيمان اين فيلم را بسازد كه اين امر هم منتفي شد و ساخت فيلم به كاظم راست گفتار واگذار شد. با توجه به اينكه بخش عمده‌ايي از فيلم در يكي از كشورهاي خارجي اتفاق مي‌افتاد و سرمايه‌گذار آن هم يكي از تاجران بزرگ ايراني دبي بود، اين شهر براي فيلمبرداري انتخاب شد. اين فيلم سال گذشته در همين روزها اكران شد.
شب بخير دنيا/ جواد اردكاني
مجموعه تلويزيوني «شب بخير دنيا» به كارگرداني «جواد اردكاني» روزهاي پاياني تصويربرداري خود را در دبي پشت سر مي‌گذارد. بر اساس برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده كار در دبي يك‌ماه به طول مي‌كشد. اين مجموعه تلويزيوني در 26 قسمت 45 دقيقه‌اي به تهيه‌كنندگي «حميد آخوندي» و «عليرضا جلالي» براي پخش از شبكه دو سيما در حال ساخت است و همزمان توسط «بابك رضاخاني» مرحله تدوين را سپري مي‌كند.
بازيگراني چون صبا كمالي، علي قربان‌زاده، عاطفه رضوي، شبنم فرشادجو، قاسم زارع و مهدي صبايي در اين مجموعه تلويزيوني ايفاي نقش كرده‌اند. اين سريال كه موضوعي خانوادگي دارد داستان خانواده‌اي را دنبال مي‌كند كه طي يكسري اتفاقات به طور ناخواسته وارد سيستم جاسوسي از برخي مراكز مهم ايران مي‌شوند.
زادبوم/ ابوالحسن داودي
فيلم جديد ابوالحسن داودي با نام زادبوم مراحل فيلمبرداري خود را در سه كشور ايران، آلمان و امارات طي كرده است. حدود 80 در صد از فيلم ايران جلوي دوربين رفته و 15 درصد آن هم در شهر ساحلي هامبورگ و 5 درصد باقي‌مانده هم در شهر دبي كار شده است.
داودي از روز بيست و نهم ارديبهشت ماه فيلمبرداري بخش‌هاي مربوط به دبي را به مديريت سيروس عبدلي را آغاز كرده است. در سكانس‌هاي مربوط به اين شهر پگاه آهنگراني و مهدي سلوكي جلوي دوربين رفته‌اند. اين مرحله از پروژه تا روز دوشنبه ششم خرداد ماه به پايان مي‌رسد. در اين فيلم رادان، انتظامي، رايگان و تيموريان بازي دارند
